Het Feest van de Zwaan
Instagram Facebook-f
Koop je tickets

17 en 18 november 2023

Orangerie, 's-Hertogenbosch

Het Feest
van de Zwaan

Bekijk het programma

Schuif aan, beleef de Brabantse Gouden Eeuw

Weet jij hoe de Brabander aan zijn bourgondische karakter komt? Zo’n vijfhonderd jaar geleden wisten ze in ’s-Hertogenbosch al wat goed feesten was. Eén van de uitbundigste vieringen van het jaar was de Zwanenmaaltijd, die de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap voor haar leden organiseerde. Natuurlijk stond er dan zwaan op het menu, een zeer exclusieve delicatesse in die tijd. Maar deze vrome organisatie, die nog altijd bestaat, stond ook bekend om zijn uitstekende koor. De zangers voerden meerstemmige (polyfone) koormuziek uit in een eigen kapel in de machtige Sint-Janskathedraal. Goed eten, goed gezelschap en goede muziek: hier kwam het bourgondische leven tot volle bloei.

Met drie muzikale topensembles, cabaretier en verteller Vincent Bijlo en een keukenbrigade brengen we zo’n 16e-eeuwse zwanenmaaltijd weer tot leven. Als bezoeker van Het Feest van de Zwaan neem je deel aan het banket en word je onderdeel van de voorstelling. Je ontdekt waar het Bourgondische karakter van Brabant vandaan komt en ervaart de rijke muziek- en eetcultuur die daarbij hoort. Het programma met muziek, vertellingen en authentieke gerechten is gebaseerd op de archieven van de Broederschap. De voorstelling is een must voor iedereen die van muziek, geschiedenis én lekker eten houdt!

programma

Het Feest van de Zwaan is een avondvullende voorstelling, waarin muziek, vertelling en dinergangen elkaar afwisselen.

Opening (19:30u)

Muziek: o.a. Ave Maria, Clemens non Papa
Cappella Pratensis

—

Dinergang 1
Uiensoep, salade, pasteien, stoofperen in kruidenwijn, ham van de poot

—

Vincent Bijlo: Klapwieken deel 1

—

Muziek: Ick had een boelken uutvercoren
Cappella Pratensis, Sollazzo Ensemble

—

Dinergang 2
Hele kippen in pepersaus, zalm met citroen en botersaus, stoofschotel

—

Vincent Bijlo: Klapwieken deel 2

—

Muziek: o.a. Fors seulement
Cappella Pratensis, Sollazzo Ensemble, Ensemble La Danserye

—

Dinergang 3
Kazen, desembrood, gedroogd fruit, noten, pannenkoekjes, appeltaart

—

Vincent Bijlo: Klapwieken deel 3

—

Muziek: Missa myns liefkens bruyn ooghen, ave Maria
Cappella Pratensis, Sollazzo Ensemble, Ensemble La Danserye

Einde (ca. 23:15u)

Muziek

De Illustre Lieve Vrouwe Broederschap liet vooral muziek samenstellen voor de liturgie in de Broederschapskapel in de Sint-Jan. Minder bekend is dat er ook wereldlijke muziek werd verzameld en gebruikt, zoals liefdesliedjes. Het ligt voor de hand dat deze muziek werd gespeeld en gezongen bij feesten en banketten zoals de Zwanenmaaltijd. Maar hoe uitbundig ook, deze bijeenkomsten werden altijd ingebed in een religieuze context, met Mariagezangen en gebeden aan het begin en aan het eind.

Ook in het Feest van de Zwaan volgen we deze structuur. Zo openen en sluiten we de avond met een plechtig Ave Maria. Daartussen mag het feest zijn met volkse liedteksten, soms geschreven in een traditionele misvorm, soms gezet op oorspronkelijke psalmmelodieën.

Van één lied was alleen de titel nog bekend: Ick had een boelken uutvercoren,  gezet op een bestaande psalmmelodie. We vroegen de Bossche Stadschroniqueur Eric Alink hiervoor een nieuwe liedtekst te schrijven in modern Nederlands, speciaal voor het Feest van de Zwaan.

Vertelling

De avond wordt doorvlochten met een vertelling getiteld ‘Klapwieken’, geschreven door de Bossche stadschroniqueur Eric Alink en uitgesproken door cabaretier Vincent Bijlo. Centraal in het verhaal staat Anna van Egmond, gravin van Buren en de eerste echtgenote van Willem van Oranje. Een sterke vrouw die als erfopvolger niet langer de zwanen wenste te leveren voor de jaarlijkse maaltijd van de Zwanenbroeders. Girl power avant la lettre! Maar wie Alink goed kent, weet dat zijn vertelling je zal meevoeren langs onverwachte wendingen.

De gerechten

Voor het samenstellen van het menu dook culinair historica Manon Henzen (Eet!verleden) in de gedetailleerde archieven van de Zwanenbroeders, en in andere bronnen uit dezelfde periode. Samen met de chefs van Hutten Catering werkte ze dit uit tot een authentiek en rijk menu in drie gangen, een getrouwe weerspiegeling van wat destijds op tafel stond, met gerechten als anyunsoppe (uiensoep) of potagie, pasteien, gebraden velthoenre met mandrice (hele kippen overgoten met saus), zalm met citroen, peeren in ypocras (stoofperen in gekruide wijn), struyven (kleine pannenkoekjes) en appeltaerten. Bij dit alles schenken we passende wijnen, en daarnaast bier en water. 

 

Eet je vegetarisch, of heb je een voedselintolerantie? Geen probleem. Je kunt dat aangeven wanneer je je kaarten bestelt. Wij zorgen dat ook jij een volwaardige middeleeuwse maaltijd krijgt!

de musici

Cappella Pratensis

Het vocale ensemble Cappella Pratensis, gevestigd in ’s-Hertogenbosch, heeft een wereldwijde reputatie als specialist in de polyfone meesterwerken uit de 15e en 16e eeuw…

Lees meer

Sollazzo Ensemble

Sollazzo Ensemble brengt musici samen met een grote interesse in laatmiddeleeuwse en vroege renaissancemuziek…

Lees meer

Ensemble La Danserye

Het Spaanse ensemble La Danserye bestaat uit vier broers die samen meer dan dertig verschillende…

Lees meer

De vertelling

Vincent Bijlo

Vincent Bijlo (Amsterdam, 27 april 1965) is een Nederlandse cabaretier, schrijver en columnist. Bijlo, die vanaf zijn geboorte blind is, bracht een deel van zijn jeugd door op het…

Erik Alink

Eric Alink [1958] is geboren in Den Bosch, waar hij woont en werkt. Hij studeerde Nederlands MO-A en journalistiek. Aanvankelijk schreef hij hoofdzakelijk voor de Volkskrant, later voor Brabantse media. Als redacteur is hij…

Lees meer

Schoolvoorstellingen

Rond het Feest van de Zwaan geven we een serie schoolvoorstellingen voor basisscholen in Noord-Brabant. In de imposante Geertruidskerk in Geertruidenberg en de Orangerie en ’s-Hertogenbosch ontvangen we in totaal ruim 1.100 schoolkinderen uit de groepen 5 t/m 8. In een programma van vijftig minuten belanden ze middenin de Brabantse Gouden Eeuw. Ze ruiken de geuren en proeven de smaken van die tijd, en in de animatiefilm Van de Broeders en de Zwaen volgen ze het meisje Puck op haar spannende tijdreis naar middeleeuws Den Bosch.

Praktische info

Aanvangs- en eindtijden

  • Dagelijks van 19:15 tot ca. 23:15 uur.

Bereikbaarheid

  • Adres Orangerie: St. Josephstraat 15, 5211 NH ’s-Hertogenbosch
Parkeren: Parkeergarage Sint Josephstraat 1b.
Openbaar vervoer: heen vanaf Centraal Station Den Bosch Arriva bus 3 (Rosmalen via Hintham), uitstappen halte Zuid-Willemsvaart, vanaf hier 8 minuten lopen. Terug halte Sint-Josephstraat Arriva bus 4 naar Centraal Station.

Toegang tot de zaal

  • De zaal is toegankelijk voor rolstoelgebruikers.

Voor vegetariërs

  • Ben je vegetariër of eet je geen vlees maar wel vis? Geen probleem! Kies bij het bestellen het menu dat bij je past.

Voedselintoleranties

  • Zijn er allergieën waar we rekening mee moeten houden of heb je een andere vraag? We helpen je graag via info@cappellapratensis.nl.

contact

Vragen over de kaartverkoop?

Heeft u vragen met betrekking tot de kaartverkoop? Neem dan contact op met de afdeling Tickets & Service van Theater aan de Parade.

Vragen over het programma?

Heeft u vragen over het programma? Neem dan contact op met Jan Willem Rodenburg via info@cappellapratensis.nl.

Algemene persinformatie

We werken aan iets bijzonders en vertellen u daar graag meer over. Met verzoeken om algemene persinformatie, interview aanvragen en overige kunt u terecht bij Linda Groothuijse.

Partners &
sponsors

Campagnebeeld:

Wanda van Riet

Subsidiënten:

Fonds Podiumkunsten, provincie Noord-Brabant, gemeente ’s-Hertogenbosch

Sponsoring:

Simac Techniek NV

Website:

Klikkracht.nl

Koop je tickets

Koop je tickets
Instagram Facebook-f
Koop je tickets
Ga terug

Cappella Pratensis

Het vocale ensemble Cappella Pratensis, gevestigd in ’s-Hertogenbosch, heeft een wereldwijde reputatie als specialist in de polyfone meesterwerken uit de 15e en 16e eeuw, in het bijzonder uit de Lage Landen. Staand rond een centrale muziekstandaard of projectiescherm zingt het ensemble uit facsimile-uitgaven van originele koorboeken, dus rechtstreeks uit de bron. Concerten worden grondig voorbereid en wetenschappelijk onderbouwd. Daarbij werkt Cappella Pratensis nauw samen met de Alamire Foundation, Internationaal centrum voor de studie van Muziek in de Lage Landen (Universiteit van Leuven).

In contrast met deze traditionele producties werkt Cappella Pratensis regelmatig samen met verrassende partners zoals dansgezelschappen, jazzmusici en theatermakers.

Tot eind 2024 pakt Cappella Pratensis uit met het vijfjarenproject Bossche Koorboeken, waarin het ensemble de schitterende koorboekencollectie van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap in ‘s- Hertogenbosch na eeuwen weer tot klinken brengt. Daarmee treedt het ensemble in de voetsporen van het roemruchte zangerscollectief waarover de Broederschap eeuwenlang beschikte.

  • Stratton Bull, Andrew Hallock, Tim Braithwaite – superius
  • Lior Leibovici – contratenor
  • Peter De Laurentiis – tenor
  • Marc Busnel – bassus
  • Artistieke leiding: Stratton Bull
Ga terug

Sollazzo Ensemble

Sollazzo Ensemble brengt musici samen met een grote interesse in laatmiddeleeuwse en vroege renaissancemuziek. Het ensemble, opgericht in 2014 door Anna Danilevskaia, profiteert van de diverse muzikale achtergronden van zijn leden, die niet alleen werkzaam zijn in de oude muziek, maar ook in modern klassiek, folk en jazz.

 

De groep wordt alom geprezen vanwege hun zeer expressieve presentatie en vertrouwt op historische repertoires en geïnformeerde prestatiecriteria om gevoelens die ze persoonlijk hebben ervaren over te brengen, of om uitspraken te doen die voor hen betekenisvol zijn. Dit proces van toe-eigening is de basis van hun communicatie met het publiek, aangezien ze ernaar streven om elk stuk een sterke, tijdloze identiteit te geven die verder gaat dan puur muzikale bedoelingen.

 

  • Mara Winter – renaissancedwarsfluit
  • Filipa Meneses – vihuela de arco
  • Christoph Sommer – luit
  • Anna Danilevskaia – vihuela de arco
Ga terug

Ensemble La Danserye

Het Spaanse ensemble La Danserye bestaat uit vier broers die samen meer dan dertig verschillende historische instrumenten bespelen: cornetto’s, schalmeien, trombones, dulcianen, kromhoorns, trompetten, barokhobo’s, enz. Deze instrumenten zijn kopieën van originele instrumenten uit de 15e tot de 17e eeuw. Eén van de hoofddoelen van La Danserye is studie en onderzoek: van de instrumenten en de originele muziekpraktijk, maar ook van wetenschappelijke bronnen. Door bovendien te spelen vanuit facsimile-edities van originele muziekbronnen, tracht het ensemble een zo authentiek mogelijk geluid te bereiken.

 

  • Fernando Pérez Valera
  • Juan Alberto Pérez Valera
  • Luis Alfonso Pérez Valera
  • Eduardo Pérez Valera
Ga terug

Vincent Bijlo

Vincent Bijlo werd geboren op 27 april 1965 te Amsterdam. Toen hij drie was, besloot hij Amsterdam te verruilen voor het wat rustigere Bussum. Zijn ouders, broer en zus volgden, al ging dat niet bij iedereen van harte.

 

Bijlo genoot lager onderwijs aan het Koninklijk Instituut Tot Onderwijs Van Blinden te Huizen. In 1977 ging hij, ook op het stuut, zoals de blindeninrichting in de volksmond heette, naar de MAVO. Dit onderwijstype bleek evenwel voor Bijlo te laag gegrepen. Hij hield het er maar een jaar vol. Daarna bezocht hij een gewone ziendenschool. Daar ontdekte hij de kracht van de grap. Hij was beroemd en berucht vanwege zijn scherpe tong en zijn fijne neus voor onrechtvaardigheid. In 1985 begon hij aan de studie Nederlands aan de ziendenuniversiteit van Utrecht. Hij hield het er slechts 3 jaar uit: het podium trok.

 

In 1988 won hij het Leids Cabaretfestival. In 1989 ging zijn eerste theatershow Made In Braille in première. Dat was het begin van een niet-aflatende stroom van voorstellingen. Bijlo ontwikkelde zich in de loop der jaren tot een geëngageerd cabaretier en columnist. Hij heeft inmiddels vele theaterprogramma’s op zijn naam staan en een ontelbare hoeveelheid columns. Daarnaast schrijft hij romans, maakt muziek, is radiopresentator en podcastmaker en probeert daartussendoor ook nog een rijk sociaal leven te leiden. Dat laatste gaat hem niet altijd makkelijk af, maar hij doet zijn best.

Ga terug

Eric Alink

Eric Alink [1958] is geboren in Den Bosch, waar hij woont en werkt. Hij studeerde Nederlands MO-A en journalistiek. Aanvankelijk schreef hij hoofdzakelijk voor de Volkskrant, later voor Brabantse media. Als redacteur is hij met name aan culturele initiatieven verbonden. Zijn werkvormen lopen uiteen: van interviews, reportages en columns tot eenakters, libretto’s en podcasts.

Naast journalist en schrijver is hij ook stadchroniqueur van Den Bosch. In die functie, die het college van B en W in 2010 in het leven heeft geroepen, schrijft hij onafhankelijk over onderwerpen die aan de stad raken. Dat resulteert jaarlijks in circa 25 stadskronieken die in het Brabants Dagblad en op www.bosschekroniek.nl verschijnen. Vaak gaan ze over de ‘onopgemerkte stervelingen’ en de vergeten hoeken van de stad. Indien nodig neemt hij het stadsbestuur op de korrel. Verder schrijft hij zogeheten ’tussentijdse teksten’ over actuele zaken, zoals de Bossche avondklokrellen in 2021.

Daarnaast houdt hij vijf tot tien voordrachten per jaar. Enkele gelegenheden: Dodenherdenking, vertrek en komst van burgemeester, MH17, heropening Voedselbank, de pandemie. Als stadschroniqueur schrijft hij ook grafredes voor kind-noch-kraai-doden: stadsgenoten die ‘van gemeentewege’ begraven worden. 

Tot slot legt hij zich toe op langdurige journalistieke projecten. Zo kreeg hij in 2017 carte blanche om zich drie maanden vrij binnen basisteam Politie Den Bosch te bewegen. Het leidde tot zeven achtergrondverhalen voor het Brabants Dagblad. NPO Radio 2 wijdde een reportage aan dit bijzondere project. Medio 2022 is een nieuw schrijfproject van start gegaan, waarvoor hij vertrouwen en controle in de publieke ruimte onderzoekt.